Kemal Gözler, Elveda Kuvvetler Ayrılığı, Elveda Anayasa: 10 Aralık 2016 Tarihli Anayasa Değişikliği Teklifi Hakkında Bir Eleştiri
(4) Soruşturma ve kovuşturmaevresinde kişilerin suçlu olarak damgalanmalarını sağlayacak şekildegörüntülerinin yayınlanması hâlinde, altı aydan iki yıla kadar hapis cezasınahükmolunur. (7) İftira sonucunda mağdurhakkında hapis cezası dışında adlî veya idarî bir yaptırım uygulanmışsa; iftiraeden kişi, üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (5) Mağdurun ağırlaştırılmışmüebbet hapis veya müebbet hapis cezasına mahkûmiyeti hâlinde, yirmi yıldanotuz yıla kadar hapis cezasına; süreli hapis cezasına mahkûmiyeti hâlinde,mahkûm olunan cezanın üçte ikisi kadar hapis cezasına hükmolunur. (2) Kanunda ayrıca suç olaraktanımlanan hâller dışında, görevinin gereklerini yapmakta ihmal veya gecikmegöstererek, kişilerin mağduriyetine veya kamunun zararına neden olan ya dakişilere haksız bir kazanç sağlayan kamu görevlisi, altı aydan iki yıla kadarhapis cezası ile cezalandırılır. (2) Denetim görevini ihmalederek, zimmet veya irtikâp suçunun işlenmesine imkân sağlayan kamu görevlisi,üç aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Ancak bu düşünceyi de kabul etmek Anayasanın yargı ayrılığı tercihi karşısında olanaksızdır. Hatta, bu görüş yasa koyucunun son zamanlarda pek çok adli cezayı idari cezaya dönüştürmesi ve kabahat nevinden suçları TCK kapsamından çıkarıp idari suça (kabahat) dönüştürmesi iradesi ile de çelişmektedir. Yasa koyucunun bu tercihi ile basit bazı suçlarla ceza yargısının meşgul olmaması, idari tedbir ve cezalarla konuya müdahale edilmesi tercih edilmiştir. Hal böyle olunca da, adı üstünde “idari ceza” olan bu işlemler tipik idari işlemler olup, ceza hukuku ile ilgisi yoktur. Bu işlemleri ceza yargısının uğraş alanından çıkarıp kanun yolu olarak tekrar ceza yargısına yönlendirmek, yukarıdaki saikle bağdaşmamaktadır. Kabahatler Kanununda ceza hukuku müesseselerine yer verildiği, pek çoğu hukukçu olmayan idari hakimlerin buna nüfuz edemeyeceği eleştirisi getirilebilir. Bu noktada da, anılan usul hükümlerinin ceza verme aşamasıyla ilgili olduğunu, idarecilerin (zabıtanın bile) bu usul hükümlerine nüfuz edemeyeceği kaygısı taşımadan müeyyidenin idari cezaya dönüştürüldüğü, dolayısıyla sadece bu işlemi denetleyecek idari hakimler yönünden bu kaygının yersiz olduğunu belirtmek gerekir. 7258 sayılı Futbol ve diğer spor müsabakalarında bahis ve şans oyunları düzenlenmesi hakkında kanunun 5.maddesine göre Spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli veya müşterek paribahis veya şans oyunlarını oynayanlar mahallin en büyük mülki idare amiri tarafından beş bin liradan yirmi bin liraya kadar idari para cezası ile cezalandırılır. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu m.251’de düzenlenen basit yargılama usulünde; asliye ceza mahkemesi tarafından iddianamenin kabulünden sonra adli para cezasını ve/veya üst sınırı iki yıl veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlarda basit ceza yargılaması usulünün tatbik edilebileceği düzenlenmiştir. Bu usule göre; mahkemece iddianame, sanık, mağdur ve şikayetçiye tebliğ edilerek, beyan ve savunmalarını 15 gün içinde yazılı olarak bildirmeleri istenecektir. Kararın mahkumiyet olması durumunda, sonuç ceza dörtte bir oranında azaltılacaktır. CMK m.252’de ise, basit yargılama usulü ile ilgili itiraz kanun yolu öngörülmüştür.
Bir kuvvetler ayrılığı sistemi olan başkanlık sistemini kurmak için yola çıkanların, yasama ve yürütme kuvvetlerinin Cumhurbaşkanında birleşmesi esasına dayalı bir kuvvetler birliği hükûmet sistemine ulaşmış olmaları şaşırtıcıdır. Kurulması teklif edilen sisteme, ister “Amerikan tipi”, “ister Türk tipi” olsun, asla ve kat’a “başkanlık sistemi” ismi verilemez; zira başkanlık sistemi sert bir kuvvetler ayrılığı sistemidir. Teklif edilen sistem ise özünde “kuvvetlerin Cumhurbaşkanında birleşmesi esasına dayalı bir kuvvetler birliği hükûmet sistemi”nden başka bir şey değildir. Anayasa Değişikliği Teklifi kabul edilirse, Türkiye’de yasama ve yürütme organları arasında ayrılığın ortadan kalkacağı ve Türkiye Büyük Millet Meclisinin Cumhurbaşkanının kontrolü altına gireceği tahmin edilebilir. Belki bu eleştiriye karşı bir savunma olarak denebilir ki, Değişiklik Teklifinin öngördüğü sistemde, Cumhurbaşkanı ve TBMM, seçimleri yenilemek bakımından eşit konumdadır; Cumhurbaşkanı, TBMM karşısında kayırılmamıştır. Cumhurbaşkanı, kendisinin seçimini yenilemek kaydıyla, TBMM’nin seçimini yenileyebileceği gibi; TBMM de kendisinin seçimini yenilemek kaydıyla, Cumhurbaşkanının seçimini yenileyebilir. Dolayısıyla TBMM Cumhurbaşkanının kontrolü altına gireceğine, pekâlâ bunun tersi olabilir ve Cumhurbaşkanı TBMM’nin kontrolü altına girebilir.
(6) Tekerrür hâlinde hükmolunanceza, mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilir. Ayrıca, mükerrirhakkında cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbiri uygulanır. (4) Kasıtlı suçlarla taksirlisuçlar ve sırf askerî suçlarla diğer suçlar arasında tekerrür hükümleriuygulanmaz. Kasten öldürme, kasten yaralama, yağma, dolandırıcılık, uyuşturucuveya uyarıcı madde imal ve ticareti ile parada veya kıymetli damgada sahteciliksuçları hariç olmak üzere; yabancı ülke mahkemelerinden verilen hükümlertekerrüre esas olmaz. (4) Tıbbî kontrol ve takip,raporda gösterilen süre ve aralıklarla, Cumhuriyet savcılığınca bu kişilerinteknik donanımı ve yetkili uzmanı olan sağlık kuruluşuna gönderilmeleri ilesağlanır. (6) Mahkeme, hükümlününkişiliğini ve sosyal durumunu göz önünde bulundurarak, denetim süresininherhangi bir yükümlülük belirlemeden veya uzman kişi görevlendirmedengeçirilmesine de karar verebilir. A) Suç işlemeye teşvik etmekveya suç işleme kararını kuvvetlendirmek veya fiilin işlenmesinden sonrayardımda bulunacağını vaat etmek. – (1) Geçici bir nedenle ya da irade dışıalınan alkol veya uyuşturucu madde etkisiyle, işlediği fiilin hukukî anlam vesonuçlarını algılayamayan veya bu fiille ilgili olarak davranışlarınıyönlendirme yeteneği önemli derecede azalmış olan kişiye ceza verilmez. (2) Bir suçun daha ağır veyadaha az cezayı gerektiren nitelikli hâllerinin gerçekleştiği hususunda hatayadüşen kişi, bu hatasından yararlanır. (4) Emrin, hukuka uygunluğunundenetlenmesinin kanun tarafından engellendiği hâllerde, yerine getirilmesindenemri veren sorumlu olur. – (1) Suçun oluşması kastın varlığına bağlıdır.Kast, suçun kanunî tanımındaki unsurların bilerek ve istenerekgerçekleştirilmesidir.
- Anayasa m.13’de de belirtilen temel hak ve hürriyetler arasında yer alan haberleşme hürriyetinin Anayasa m.22/2’de gösterilen sebeplere dayanmak suretiyle sınırlandırılması, ancak suçların önlenmesi ve işlendiği iddia olunan suç ve faillerinin ortaya …
- Buna göre, itiraz yolunun bir koruma tedbiri mahiyetinde verilen erişimin engellenmesi kararlarının yerine getirilmesinden sonra da uygulanabileceğinin öngörüldüğü değerlendirilmiştir.
- Türkiye Büyük Millet Meclisi gerekli gördüğü takdirde sıkıyönetim süresini kısaltabilir, uzatabilir veya sıkıyönetimi kaldırabilir.
- – (1) Cezaya bağlı olan veya hükümde belirtilenhak yoksunluklarının süresi ceza zamanaşımı doluncaya kadar devam eder.
Kimse, işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanunun suç saymadığı bir fiilden dolayı cezalandırılamaz; kimseye suçu işlediği zaman kanunda o suç için konulmuş olan cezadan daha ağır bir ceza verilemez. Süreli yayın çıkarabilmek için kanunun gösterdiği bilgi ve belgelerin, kanunda belirtilen yetkili mercie verilmesi yeterlidir. Bu bilgi ve belgelerin kanuna aykırılığının tespiti halinde yetkili merci, yayının durdurulması için mahkemeye başvurur. Meşrû müdafaa hali, yakalama ve tutuklama kararlarının yerine getirilmesi, bir tutuklu veya hükümlünün kaçmasının önlenmesi, bir ayaklanma veya isyanın bastırılması veya olağanüstü hallerde yetkili merciin verdiği emirlerin uygulanması sırasında silah kullanılmasına kanunun cevaz verdiği zorunlu durumlarda meydana gelen öldürme fiilleri, birinci fıkra hükmü dışındadır. Adalet Bakanı soruşturma ve inceleme işlemlerini, hakkında soruşturma ve inceleme yapılacak olandan daha kıdemli hakim veya savcı eliyle de yaptırabilir. Kendilerine duruşma günü usulüne uygun olarak tebliğ edilen davacı ve davalının mazeret bildirmeksizin duruşmaya gelmemesi ve kendilerini bir vekil ile temsil etmemiş olmaları halinde, mahkemece “Dosyanın Yenileninceye Kadar İşlemden Kaldırılmasına” karar verilir. Uygulamada İşlemden Kaldırma kararına “Müracaata Bırakıldı” da denilmektedir. (4) Hâkim, bu madde kapsamında vereceği erişimin engellenmesi kararlarını esas olarak, yalnızca kişilik hakkının ihlalinin gerçekleştiği yayın, kısım, bölüm ile ilgili olarak (URL, vb. şeklinde) içeriğe erişimin engellenmesi yöntemiyle verir. Dolayısıyla sanık, 5651 sayılı Kanun’un 2/m maddesi bağlamında “yer sağlayıcı”; sitede içerik paylaşımı yapan üçüncü kişiler ise, aynı Kanun’un 2/f maddesi uyarınca “içerik sağlayıcı” konumundadırlar. Özel hayatın gizliliğinin internet üzerinden ihlali halinde daha hızlı önlem alınması önem arz etmektedir. Sulh Ceza Hakimliği, kişilik haklarının ihlali nedeniyle başvuruyu en geç 24 saat içinde duruşma yapmaksızın karara bağlar.